برخورد با اشتباهات کودکیکی از چالش‌های رایج والدین است، به‌ویژه زمانی که خودشان با مشکلات شخصی یا کمبود مهارت‌های تربیتی مواجه هستند. کودکان در هر سنی ممکن است رفتارهای نادرست یا اشتباهاتی داشته باشند که نیاز به اصلاح دارد. اما نحوه برخورد با این اشتباهات بسیار مهم‌تر از خود اشتباه است. در این مقاله، به بررسی روش‌های صحیح و مؤثر برای برخورد با اشتباهات کودک می‌پردازیم. برای آشنایی با رفتار صحیح کودک کلیک کنید.
فهرست مطالب
-
- چرا نحوه برخورد با اشتباهات کودک مهم است؟
- آیا از اشتباهات کودک‌مان می‌ترسیم؟
- نحوه درست برخورد با اشتباهات کودک
- چرا نباید در برابر اشتباهات کودک فریاد بزنیم؟
- جلوگیری از اشتباهات رایج کودک
- فریاد زدن و تنبیه کلامی
- سرزنش مکرر
- نادیده گرفتن احساسات کودک
- تنبیه بدنی
- مقایسه کودک با دیگران
- چه زمانی به مشاور مراجعه کنیم؟
برای دریافت مشاوره در زمینه برخورد با اشتباهات کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن‌های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
چرا نحوه برخورد با اشتباهات کودک مهم است؟
واکنش‌های والدین به اشتباهات کودک می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر شخصیت، اعتماد به نفس و رفتارهای آینده او داشته باشد. برخوردهای نامناسب، مانند فریاد زدن، تنبیه بدنی یا سرزنش‌های مکرر، نه تنها باعث اصلاح رفتار نمی‌شوند، بلکه ممکن است منجر به مشکلات روانی مانند کاهش عزت نفس، اضطراب و حتی پرخاشگری در کودک شوند. بنابراین، یادگیری روش‌های صحیح برخورد با اشتباهات کودک، یک مهارت ضروری برای هر پدر و مادری است.
برای جلوگیری از تقلید کودک از فیلم‌ها کلیک کنید.
آیا از اشتباهات کودک‌مان می‌ترسیم؟
بسیاری از والدین از اشتباهات کودک‌شان می‌ترسند و نگران هستند که این اشتباهات به عادت‌های بد یا مشکلات بزرگ‌تری در آینده تبدیل شود. این ترس طبیعی است، اما مهم است که بدانیم اشتباهات بخشی از فرآیند رشد و یادگیری کودک هستند. به جای ترسیدن از اشتباهات، بهتر است آن‌ها را به عنوان فرصتی برای آموزش و رشد کودک در نظر بگیریم. با برخورد صحیح و حمایت‌گرانه، می‌توانیم به کودک کمک کنیم تا از اشتباهاتش درس بگیرد و در آینده فردی مسئولیت‌پذیر و مستقل شود.
نحوه درست برخورد با اشتباهات کودک
1. به احساسات کودک توجه کنید
-
اگر کودک پشیمان است:
با لحنی آرام و حمایت‌گرانه به او بگویید که می‌دانید این رفتار دیگر تکرار نخواهد شد. این کار باعث می‌شود کودک احساس امنیت کند و بداند که اشتباهش باعث قطع رابطه عاطفی با شما نشده است. -
اگر کودک پشیمان نیست:
به او توضیح دهید که چرا این رفتار نادرست است و چه عواقبی می‌تواند داشته باشد. از مثال‌های ساده و قابل درک برای کودک استفاده کنید.
2. هرگز صدای خود را بالا نبرید
-
فریاد زدن نه تنها باعث اصلاح رفتار نمی‌شود، بلکه ممکن است کودک را به تکرار اشتباه تشویق کند. فریاد زدن باعث ایجاد ترس و اضطراب در کودک می‌شود و رابطه عاطفی بین شما و او را تضعیف می‌کند.
-
به جای فریاد زدن، از لحنی آرام اما محکم استفاده کنید. این کار به کودک نشان می‌دهد که شما جدی هستید، اما او را نمی‌ترسانید.
3. تذکر دادن به کودک
-
با توضیح خطرات و پیامدهای رفتار اشتباه، کودک را از عواقب آن آگاه کنید. مثلاً اگر کودک می‌خواهد با چاقو بازی کند، به او هشدار دهید که ممکن است به خودش آسیب بزند.
-
از جملات مثبت استفاده کنید. به جای گفتن “نکن!”، بگویید “بیا این کار را با هم درست انجام دهیم.”
4. تشویق کودک پس از اصلاح رفتار
-
اگر کودک به تذکر شما عمل کرد و رفتارش را اصلاح کرد، از او قدردانی کنید. تشویق و تحسین باعث می‌شود کودک در آینده بیشتر به دنبال کسب رضایت شما باشد.
-
مثلاً بگویید: “آفرین که به حرفم گوش کردی! حالا دیگه می‌تونی با خیال راحت بازی کنی.”
5. راستگویی اش را تشویق کنید
-
اهمیت راستگویی:
یکی از مهم‌ترین ارزش‌هایی که می‌توانید به کودک آموزش دهید، راستگویی است. اگر کودک پس از انجام اشتباه، حقیقت را به شما گفت، او را تشویق کنید. این شیوه برخورد با اشتباهات کودک باعث می‌شود کودک بداند که راستگویی ارزشمند است و حتی اگر اشتباهی مرتکب شود، با گفتن حقیقت می‌تواند اعتماد شما را جلب کند. -
نحوه تشویق:
به جای تنبیه، از جملاتی مانند “ممنون که حقیقت رو بهم گفتی. این کارت خیلی شجاعانه بود.”استفاده کنید. این کار باعث می‌شود کودک در آینده نیز به راستگویی تشویق شود.
6. بپذیرید که اشتباه روند طبیعی یادگیری است
-
اشتباهات بخشی از رشد هستند:
اشتباهات بخشی طبیعی و ضروری از فرآیند یادگیری و رشد کودک هستند. هر اشتباه فرصتی است برای یادگیری و بهبود. به جای سرزنش کودک، به او کمک کنید تا از اشتباهاتش درس بگیرد. -
نحوه برخورد:
به کودک بگویید: “همه اشتباه می‌کنن، مهم اینه که ازش یاد بگیری و دفعه بعد بهتر عمل کنی.”این نگرش باعث می‌شود کودک با اعتماد به نفس بیشتری با چالش‌ها روبرو شود و از اشتباهاتش نترسد.
چرا نباید در برابر اشتباهات کودک فریاد بزنیم؟
فریاد زدن بر سر کودک نه تنها باعث اصلاح رفتار نمی‌شود، بلکه ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. کودکانی که مرتباً مورد فریاد قرار می‌گیرند، ممکن است به مرور زمان به این رفتار عادت کنند و دیگر به تذکرات شما توجه نکنند. علاوه بر این، فریاد زدن باعث ایجاد ترس و اضطراب در کودک می‌شود و رابطه عاطفی بین شما و او را تضعیف می‌کند.
برای اطلاع از نحوه برخورد با حاضر جوابی کودک کلیک کنید.
جلوگیری از اشتباهات رایج کودک
والدین گاهی اوقات به دلیل ناآگاهی یا فشارهای روانی، مرتکب خطاهایی در برخورد با اشتباهات کودک می‌شوند که می‌تواند تأثیرات منفی بر رشد و شخصیت او داشته باشد. در این بخش، به برخی از این اشتباهات رایج و راه‌های جلوگیری از آن‌ها می‌پردازیم:
-
فریاد زدن و تنبیه کلامی
-
اشتباه:فریاد زدن و استفاده از کلمات تند و توهین‌آمیز.
-
راه حل:به جای فریاد زدن، از لحنی آرام اما محکم استفاده کنید. به کودک توضیح دهید که چرا رفتارش نادرست است و چه عواقبی دارد.
-
-
سرزنش مکرر
-
اشتباه:تکرار مداوم اشتباهات کودک و سرزنش او.
-
راه حل:به جای سرزنش، روی رفتارهای مثبت کودک تمرکز کنید و او را برای کارهای خوب تشویق کنید.
-
-
نادیده گرفتن احساسات کودک
-
اشتباه:نادیده گرفتن احساسات کودک و عدم توجه به نیازهای عاطفی او.
-
راه حل:به احساسات کودک توجه کنید و با او همدلی کنید. به او نشان دهید که احساساتش برای شما مهم است.
-
-
تنبیه بدنی
-
اشتباه:استفاده از تنبیه بدنی برای اصلاح رفتار کودک.
-
راه حل:به جای تنبیه بدنی، از روش‌های مثبت مانند محرومیت موقت (Time-out) یا محروم کردن از امتیازات استفاده کنید.
-
-
مقایسه کودک با دیگران
-
اشتباه:مقایسه کودک با خواهر و برادر یا همسالان.
-
راه حل:هر کودک منحصر به فرد است. به جای مقایسه، روی نقاط قوت و پیشرفت‌های کودک تمرکز کنید.
-
با اجتناب از این اشتباهات رایج، می‌توانید رابطه سالم‌تر و مؤثرتری با کودک خود برقرار کنید و به رشد و توسعه شخصیت او کمک کنید.
چه زمانی به مشاور مراجعه کنیم؟
اگر با وجود تلاش‌های شما، کودک همچنان به تکرار اشتباهات خود ادامه می‌دهد، مراجعه به یک مشاور کودک ضروری است. مشاوران متخصص می‌توانند با ارائه راهکارهای مؤثر، به شما در بهبود رفتار کودک کمک کنند. همچنین، مشاوره می‌تواند به شما در درک بهتر نیازهای کودک و ایجاد یک رابطه سالم با او کمک کند.
سخن آخر
برخورد صحیح با اشتباهات کودک نه تنها به اصلاح رفتار او کمک می‌کند، بلکه باعث رشد شخصیت و اعتماد به نفس او می‌شود. با استفاده از روش‌های درست و مشاوره تخصصی، می‌توانید به کودک خود در مسیر رشد و یادگیری کمک کنید. یادگیری مهارت‌های تربیتی و برخورد مناسب با اشتباهات کودک، یک سرمایه‌گذاری ارزشمند برای آینده اوست.
مطالب مرتبط
دست کردن تو بینی در کودکان
روش‌های تربیت کودک
زودرنجی کودکان
آرایش کردن کودک
برای دریافت مشاوره در زمینه برخورد با اشتباهات کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن‌های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
چرا نباید در برخورد با اشتباه کودک خود دچار عصبانیت شویم؟
زیرا انجام چنین رفتارهای مخربی در پاسخ به اشتباهات کودکان باعث تخریب شخصیت و انزوای او شده و به کودک فرصت ارائه توضیحات و دلالیل انجام کار نادرست خود را نخواهد داد که در بیشتر موارد هم به یک برداشت نادرست و درکی نا به جا از رفتار کودک خواهد انجامید.
اگر کودک از انجام یک رفتار نادرست خشنود بود، چگونه باید با او مواجه شویم؟
به کودک بگویید که انتظار چنین رفتاری را از او نداشته اید و او را به عنوان انسانی دانا و مسئولیت پذیر می‌شناختید و آن رفتار نادرست را به شخصیت‌های بدی که کودک تا به آن سن شناخته است نسبت دهید.
آیا هنگام تذکر دادن به کودک در مورد رفتار اشتباهش می‌توان از تن صدای بالا استفاده کرد؟
برای تذکر دادن به کودک ابتدا با تن آرام و ملایم به او در مورد کار نادرستی که انجام داده است هشدار دهید، اگر به شما گوش نداد و توجهی به صحبتتان نکرد، تن صدای خود را تغییر داده و با صلابت و جدیت بیشتری به او تذکر دهید. اما اگر باز هم کودک به کار ناپسند خود ادامه داد، دیگر چیزی به او نگفته و سکوت کنید تا با گذشت زمان، کودک، خود به اشتباهش پی ببرد و از تکرار آن کار غلط دست بکشد.
منبع: برخورد با اشتباهات کودک